Жаназа намазының парыздары
Имам Ағзам (р.а.) мазһабында жаназа намазына ниет ету – шарт. Жаназа намазының тәкбірлері («Аллоһу әкбар» деп Аллаһ Тағаланы ұлықтау) төртеу.
Жаназа намазы соңына дейiн түрегеп тұрып оқылады. Жаназа намазын үзiрсiз (себепсіз) отырып оқуға болмайды.
3-шi тәкбірден кейiн марқұмға дұға оқылады. Дұғаны белгілі бір түрде жасау уәжіп емес.
Жаназа дұғасы:
Оқылуы: «Аллаһуммәғфир ли хаййнәә уә мәййтинәә уә шаһидинәә уә ғаибинәә уә зәкәринәә уә унсәнәә уә сағиринәә уә кәбиринәә.
Аллаһуммә мән ахиәйтәһу миннәә фә ахиһи 'алал-исләм уә мән тәуәффәйтәһу миннәә фа тәуәффәһу 'алал-иман»
(«Аллаһым! Тірілерімізге, өлілерімізге, осы жердегілерде және мұнда болмағандарға, ерлерімізге, әйелдерімізге, кішіміз бен үлкенімізге кешірім ет! Аллаһым! Бізден кімге өмір берсең, соған ислами өмір нәсіп ет! Ал ажалы жеткен құлдарыңның жанын иманмен ала гөр!»).
Осы дұғадан кейін төмендегі дұғалардың бірі оқылады:
Егер жаназа ер кісі болса мына дұға оқылады:
Оқылуы: «Уә хуссә Һәзәл-мәйитә бир-раухи уәр-рахати уәл-мәғфирәти уәр-ридуан.
Аллаһуммә ин кәнә мухсинән фәзид фи ихсәниһи уә ин кәнә мусииән фә тәжәуәз 'анһу уә лаққиһил-әмнә уәл-бушрәә уәл-кәрәмәтә уәз-зулфәә бирахмәтикә иә архамар-рахимиин».
«Раббым! Әсіресе мына мәйітті, рақымға, рақаттыққа, кешірімділікке және бақыттылыққа жеткіз.
Аллаһым! Бұл кісі ізгілік істеген адам болса, Сен оның жақсылығын арттыр. Егер бұл өлі жамандық жасаған болса, жазасын бермей рақым ет. Күнәларын кешір. Бұл кісіні қорқыныштан сақта. Рақым-шарапатыңмен сүйіншіле. Оны ақыретте бақыттылыққа бөлеп, жоғары мәртебеге шығар. Ей, рақымдылардың рақымдысы Аллаһ Тағалам!»
Егер жаназа әйел болса мына дұға оқылады:
«Уә хуссә һәзиһил-мәйтәтә бир-раухи уәр-раахати уәл-мәғфирәти уәр-ридуан.
Аллаһуммә ин кәнәт мухсинәтән фәзид фи ихсәниһә уә ин кәнәт мусиәтән фә тәжәуәз 'анһәә уә лаққиһәл әмнә уәл-бушрә уәл-кәрәмәтә уәз-зулфә бирахмәтикә уә архамар-рахимиин».
«Раббым! Әсіресе мына әйел мәйітті, рақымға, рақаттыққа, кешірімділікке және бақыттылыққа жеткіз.
Аллаһым! Бұл кісі ізгілік істеген адам болса, Сен оның жақсылығын арттыр. Егер бұл кісі жамандық жасаған болса, жазасын бермей рақым ет. Күнәларын кешір.
Бұл кісіні қорқыныштан сақта. Рақым-шарапатыңмен сүйіншіле. Оны ақыретте бақыттылыққа бөлеп, жоғары мәртебеге шығар. Ей, рақымдылардың рақымдысы Аллаһ Тағалам!»
Жаназа ер бала болса мына дұға оқылады:
Оқылуы: «Аллаһуммәж'алһу ләнәә фәрәтан уәж'алһу ләнәә әжрән уә зухрән уәж'алһу ләнәә шаафи'ан уә мушаффа'ан.
(«Аллаһым! Бұл сәбиді жәннатта бізді қарсы алушы әрі ақырет сыйы және бізге оны шапағатшы ет!Оның бізге жасайтын шапағатын қабыл ала гөр!»)
Жаназа қыз болса, мына дұға оқылады:
«Аллаһуммәж'алһә ләнәэ фәрәтан уәж'алһә ләнәә әжрән уә зухрән уәж'алһә ләнәә шафи'атән уә мушаффа'атән».
(«Аллаһым! Бұл қыз сәбиді жәннатта бізді қарсы алушы әрі ақырет сыйы және бізге оны шапағатшы ет!Оның бізге жасайтын шапағатын қабыл ала гөр!»)
Жаназа шығарушының қажет дұғаларды бiлуі ләзім. 4-шi тәкбірден кейiн сәлем берiледi. Әбу Ханифа (р.а.) мазһабында 4-ші тәкбірден кейін сәлем беру басқа намаздардағы сәлем беру сияқты уәжіп. Жаназа намазында «Фатиха» сүресін қирағат ниетімен оқуға болмайды. Оны дұға ниетімен ғана оқуға болады. Жаназа намазында Құран оқылмайды.